اثر مصرف سیلیکون بر عملکرد دانۀ ارزن معمولی و بازده مصرف آب تحت شرایط تنش خشکی

کمبود آب مهم ترین عامل غیرزیستی محدودکننده، برای دستیابی به عملکرد پتانسیل گیاهان زراعی است. تأثیر مصرف سیلیکون بر عملکرد ارزن معمولی در شرایط تنش خشکی در مزرعه، به صورت آزمایشی شامل سه دور آبیاری پس از 60 (بدون تنش)، 90 (تنش متوسط) و 120 (تنش شدید) میلی متر تبخیر و چهار روش مصرف سیلیکون شامل بدون مصرف (شاهد)، محلول پاشی، محلول پاشی به اضافۀ مصرف به همراه آب آبیاری و مصرف به همراه آب آبیاری، در سال زراعی 1391، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت کرت های یک بار خردشده با سه تکرار در همدان اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر تنش و سیلیکون بر کلیۀ صفات به استثنای بازده مصرف آب در وضعیت تنش و تعداد دانه در سنبله بعد از مصرف سیلیکون معنادار بود. عملکرد بیولوژیک و دانه به ترتیب در تنش متوسط 15 و 22 و در تنش شدید 33 و 42 درصد کاهش داشتند. اثر متقابل خشکی و سیلیکون بر وزن هزاردانه، عملکرد دانه و بازده مصرف آب معنادار بود. مصرف سیلیکون به صورت محلول پاشی به اضافۀ مصرف به همراه آب آبیاری بیشترین اثر مثبت را بر وزن دانه، بازده مصرف آب، شاخص برداشت و نسبت فایده به هزینه داشت. آنالیز تحلیل اقتصادی تیمارها افزایش نسبت فایده به هزینه را در هر سه روش مصرف سیلیکون نشان داد، ولی افزایش در روش محلول پاشی توأم با آب آبیاری بیشتر بود. ازاین رو توصیه می شود، در مصرف سیلیکون از هر دو روش به طور توأم استفاده شود.